Ο Πυρπολητής Κωστής Γιαμπουδάκης

«Θάνατο» κράζουν όλοι αιώνια Κρήτη! κι ο Γαβριήλ στο Γιαμπουδάκη γνέφει κι έπειτα τη ματιά στα ουράνια στρέφει: «Ευχαριστώ, Θεέ Δικαιοκρίτη…» Στα ρείπια που φωτά το πρώτο αστέρι Κρήτη και δόξα δίδουνε το χέρι.
Γιώργης Καλομενόπουλος

Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2009

2009- Η Επέτειος για το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου

Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2009 (ΡΕΘΕΜΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ) H επανάσταση του 1866-1869, ήταν μια από τις σπουδαιότερες που τόλμησε η Κρήτη για την ένωσή... thumbnail 1 summary
Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2009 (ΡΕΘΕΜΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ)

H επανάσταση του 1866-1869, ήταν μια από τις σπουδαιότερες που τόλμησε η Κρήτη για την ένωσή της με τη μητέρα Ελλάδα. Το συγκλονιστικότερο και συνάμα πιο ηρωικό επεισόδιο του άνισου αυτού αγώνα, είναι το θρυλικό Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου. Ο αγώνας του 1866, είχε ήδη αρχίσει και δυνάμεις τον ενίσχυαν τόσο από το νησί, όσο και από έξω από αυτό. Η Γενική Συνέλευση των Κρητικών στην Κρήτη την 3 Ιουλίου 1866, κάλεσε σε επιφυλακή τους Κρητικούς του Πανελληνίου, στέλνοντας και στο Σύλλογό μας με την αρχική του μορφή και ονομασία τότε «ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΗΤΩΝ ΣΥΡΟΥ», έκκληση βοηθείας της ετοιμαζόμενης εξέγερσης «λόγω και έργω προς επίτευξη του γενικού πόθου».

Με πρωτοβουλία του Συλλόγου των Κρητών Σύρου, συγκροτήθηκαν δύο επιτροπές. Μια κυριών και μια κυρίων. Η επιτροπή των ανδρών αποτελέστηκε από τους Νικόλαο ΓΙΑΓΤΖΗ, Αθανάσιο ΚΡΙΝΟ, Δημήτριο ΚΑΛΑΡΗ, Σταμάτιο Ιωάννη ΠΡΩΪΟ, Βασίλειο Δημ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ, Λ. ΕΥΜΟΡΦΟΠΟΥΛΟ και Μίνωα ΜΠΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ, ή δε επιτροπή των γυναικών, από τις κυρίες Αναστασία σύζυγο του Εμμανουήλ ΜΑΓΚΑΚΗ, ως Προέδρου, Κυριακούλα ΚΟΠΧΙΛΗ, Χιώτισσα αρχόντισσα με σημαντική φιλανθρωπική δράση, Ελένη ΦΟΥΡΝΑΡΑΚΗ, Κρητικιά, Μαρία Δημ. ΚΑΛΛΗΜΕΡΗ, Ψαριανή, σύζυγο του καπετάν Δημήτρη ΚΑΛΛΗΜΕΡΗ, ιδιοκτήτη πολλών καϊκιών, και Καλλιόπη ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΑΚΗ, χήρα του τέως Δημάρχου Ερμούπολης Γεώργιου ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΑΚΗ.

Σκοπός των επιτροπών, ήταν η παρασκευή, αγορά και αποστολή πάσης φύσεως εφοδίων υπέρ της Κρητικής επαναστάσεως, και για αυτό από επιτροπή περιθάλψεως των προσφύγων Κρητών στη Σύρο, μετονομάσθηκε σε «ΕΙΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ». Αναφέρεται χαρακτηριστικά στο αρχείο της Επιτροπής Αποστολών της Σύρου, τα εφόδια που στάλθηκαν μέσω Σύρου στην Κρήτη (τρόφιμα, όπλα, πυρομαχικά κ.λπ.), έφθασαν σε αξία το τεράστιο για την εποχή ποσό των 6.014.635 δραχμών, περίπου όσο ήταν το ¼ του τότε προϋπολογισμού του Ελληνικού κράτους ενός έτους.
Δυστυχώς, το αρχείο του Συλλόγου της εποχής εκείνης δεν σώζεται μέχρι σήμερα, γιατί από αυτό θα μπορούσαν να αντληθούν αρκετά χρήσιμα στοιχεία όσον αφορά την Κρητική Επανάσταση και τη συμβολή σε αυτόν του Συλλόγου.

Το Νοέμβριο του 1866, ο Μουσταφά Ναΐλή Πασάς, περικυκλώνει το μοναστήρι της Ιεράς Μονής Αρκαδίου με 15.000 Τούρκους Αιγύπτιους και Αλβανούς και 30 κανόνια. Η διαφορά των δυνάμεων είναι άνιση. Οι Κρήτες που βρίσκονται μέσα στην Μονή αριθμούνται στους 964, από τους οποίους οι 259 ήσαν πολεμιστές και 705 γυναικόπαιδα. Όταν πια το Αρκάδι λυγίζει κάτω από το βάρος του εχθρού που συνεχώς ενισχύεται και έχει πλέον μπει στους εσωτερικούς χώρους του Μοναστηριού, δεν σκέφτονται ούτε στιγμή να παραδοθούν και προτιμούν τον τίμιο θάνατο από τον Τούρκικο εξευτελισμό. Τότε ο Κωνσταντίνος ΓΙΑΜΠΟΥΔΑΚΗΣ, από το χωριό Άδελε του Ρεθύμνου, κλείνεται μαζί με άλλους πολεμιστές και γυναικόπαιδα στην πυριτιδαποθήκη, και η πυροδότηση των βαρελιών με το μπαρούτι προκάλεσε την καταστροφή της Μονής και το θάνατο πολλών Ελλήνων, αλλά και Τούρκων εισβολέων.
Το δράμα της εθελοθυσίας του Αρκαδίου είχε μεγάλο αντίκτυπο διεθνώς και συγκλόνισε τις ψυχές των απανταχού της γης ελευθέρων ανθρώπων, μετατρέποντάς το σε αιώνιο σύμβολο ελευθερίας. Η ΟΥΝΕΣΚΟ έχει χαρακτηρίσει το Αρκάδι Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας.
Αυτή η θυσία έρχεται να κάνει μνεία και ταυτόχρονα να τιμήσει, τους αγώνες και τις θυσίες των Κρητικών για πατροπαράδοτες αξίες και ιδανικά. Στο Αρκάδι, η αδούλωτη Ελληνική ψυχή ύψωσε το ανάστημά της και με το ολοκαύτωμα έστειλε δυνατό μήνυμα σε ολόκληρο την υφήλιο, για το ποίες είναι οι ύψιστες αξίες τις οποίες πρέπει να υπηρετούμε και θα πρέπει να αγωνιζόμαστε, και εάν χρειαστεί να θυσιαζόμαστε. Ήρωες του Αρκαδίου, σας ευγνωμονούμε για τη συμβολή στον αγώνα και σας ευχαριστούμε που μας κάνατε περήφανους ως κρητικούς. Ηγούμενε Γαβριήλ, σε ευχαριστούμε που κράτησες ψηλά τη σημαία των μοναστηριών και μας έδειξες ποια σύμβολα πρέπει να τιμούμε και για ποιες αξίες πρέπει να αγωνιζόμαστε.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΗΤΩΝ ΣΥΡΟΥ

1979- Θεοχάρη Προβατάκη - Το Αρκάδι

Ο ΗΡΩΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΜΠΟΥΔΑΚΗΣ Ό Πρωταγωνιστής του Αρκαδικού Δράματος Κωνσταντίνος Δ. Γιαμπουδάκης, κατάγονταν από το χωριό Αδελε Ρ... thumbnail 1 summary
Ο ΗΡΩΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΑΜΠΟΥΔΑΚΗΣ

Ό Πρωταγωνιστής του Αρκαδικού Δράματος Κωνσταντίνος Δ. Γιαμπουδάκης, κατάγονταν από το χωριό Αδελε Ρεθύμνης. . Ο πατέρας του Δημήτριος διακιιίνσνταν γιά τήν εντιμότητό του γι' αυτό και είχε οριστεί κοτζάμπασης στο Άδελε. Η μάνα του Δέσποινα από το Μέρωνα Αμαρίου απέκτησε ακόμη δύο άρρενα τον Παντελή και τον Κίσσανδρο και δύο θυγατέρες τη Χρυσή και τη Μαρία.

Ο Κωστής ήταν μετρίου αναστήματος, αθλητικός τύπος με πλούσιο ψυχικό κόσμο. Λίγο μελαχρινός στην όψη με καστανό μάτια και επιβλητικό βλέμμα φορούσε στην κεφαλή του μαύρο μαντήλι. Πολλές φορές τόσο οι χριστιανοί όσο και οι Τούρκοι τον αποκαλούσαν «Γιαμπούς» πράγμα πού συνηθίζεται και σήμερα ακόμη στην Κρήτη θέλοντας να τονίσουν τον δυναμισμό και την μεγαλοπρέπεια τού προσώπου. Στο χωριό του ό Γιαμπουδάκης διατηρούσε μικρό κατάστημα «ντουκιάνι» και έκανε τον κρεοπώλη μεταπουλώντας σφάγια. Αγαπούσε τον αθλητισμό και ήταν πρώτος απ' όλους στο βόλι. Οι Τούρκοι δεν τολμούσαν να τον πειράξουν γιό τήν παλληκαριά του καΙ οί χριστιανοί τόν όγαπουσον καί τον σεβόντουσαν. Πολλές φορές έγινε ήρωας επεισοδίων υπέρ των χριστιανών και δεν άφηνε ευκαιρία χωρίς να διακριθεί φανερώνοντας την γενναία του καρδιά η οποία περιέκλειε τό μυστήριο της λατρείας των ιδεωδών της πίστεως και της πατρίδος.
Ο Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης είχε λάβει σύζυγο την Αικατερίνη το γένος Περακόκη με την οποίαν απέκτησε τον Αριστοφάνη. Φεύγοντας για το Αρκάδι αποχαιρέτησε τη σύζυγό του και τον αδελφό Κισσάνδρο λέγοντάς τους
 Έχετε γεια γιό πάντα. Θα πάω στο Αρκάδι και θα πολεμήσω μέχρι θανάτου. Δεν θα παραδοθώ ποτέ στους Τούρκους. Ο αδελφός του θέλησε να τον ακολουθήσει αλλά ό Κωστής του είπε:
 « Εγώ θα πάω στον πόλεμο και συ θα μείνεις εδώ. Αφήνω τη γυναίκα μου, το παιδί μου στο θεό και στα χέρια σου».
Μετά ό Γιαμπουδάκης ασπάστηκε τη μάνα του, τη σύζυγό του, το μικρό του γιό και τον αδελφό του και έφυγε γιό το Αρκάδι όπου τον ανέμενε η δόξα και ή αθανασία.

Για την ανατίναξη ό Γιαμπουδάκης είχε ζητήσει την άδεια του ηγούμενου ό οποίος και τον προέτρεψε σ' αυτή την πράξη. Επομένως η ανατίναξη ήταν πράξη εθελούσια όχι μόνο τού ηγουμένου και τού Γιαμπουδάκη, αλλά όλων των όλοκαυτωθέντων αφού είχαν προσκληθεί και είχαν μεταβεί μόνοι τους στην πυριτιδαποθήκη.

Σελίδα 44

Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2009

1884-IΩΑΝΝΗΣ ΚΟΝΔΥΛΑΚΗΣ στο Διήγημα «Η Κρήσσα Ορφανή»

Το 1884 αποτελεί ένα σταθμό στη δημοσιογραφική του καριέρα. Αρχίζει να εργάζεται στις αθηναϊκές αφημερίδας. Δημοσιεύει διηγήματα και ... thumbnail 1 summary



Το 1884 αποτελεί ένα σταθμό στη δημοσιογραφική του καριέρα. Αρχίζει να εργάζεται στις αθηναϊκές αφημερίδας. Δημοσιεύει διηγήματα και ευθυμογραφήματά του στο «Ραμπαγά» και στην «Εστία».


Την ίδια χρονιά εκδίδεται το πρώτο γνωστό λογοτεχνικό του έργο από τη λογοτεχνική βιβλιοθήκη Φέξη, με τίτλο «Διηγήματα: Η Κρήσσα ορφανή, ο αδερφοδιώκτης, το βοσκόπουλο του «Ψηλορείτη». Πλήρες αντίτυπό του υπάρχει στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης στα Χανιά, το οποίο βιβλιογράφησε ο καθηγητής Τωμαδάκης.

Το διήγημα «Η Κρήσσα Ορφανή» έχει υπότιτλο «Το εν Αρκαδίω ιερόν δράμα», όπου αναφέρεται με λεπτομέρεια στις ηρωικές πράξεις των πρωταγωνιστών του ολοκαυτώματος. Αργότερα, το 1904, συγγράφει και το ιστορικό έργο «Η ολοκαύτωσις του Αρκαδίου».

Αναφερόμενος σ’ αυτό το ηρωικό γεγονός δίνει πληροφορίες για την ιστορία της μονής και για τα πρόσωπα, την παλικαριά και τη θυσία τους.

Αναφέρει: «Πριν την επανάσταση του ‘21 η μονή είχε 270 μοναχούς. Κατά την εορτήν των αγίων της μονής Κωνσταντίνου και Ελένης 70 ιερείς φέροντες χρυσοκεντήτους ιερατικάς στολάς ετέλουν την λειτουργίαν.


Όμως στις 8-11-1866 εις σύνθημα δοθέν παρά του Γαβριήλ, είς των πλησίων αυτού μαχητών, ονόματι Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης, εκ του χωρίου Άδελε της Ρεθύμνης κατήλθεν εις τον υπόνομον και πυροβολήσας εις την πυρίτιδα την ανέφλεξε, γενόμενος αυτός το πρώτον θύμα ……».